Każda z nas ma takie ciasto, które od razu przywołuje wspomnienie dzieciństwa. U mnie to zdecydowanie babka cytrynowa – prosta, ale pełna uroku. W moim rodzinnym domu była nieodłączną częścią wielkanocnego stołu, ale mama często piekła ją także „bez okazji” – ot tak, by dom znów pachniał cytryną i wanilią, a popołudniowa herbata smakowała jak prawdziwa chwila odpoczynku.
Dziś, jako dojrzała kobieta, żona, mama i pasjonatka domowego pieczenia, lubię wracać do tych smaków. Babka cytrynowa jest idealnym ciastem: szybka w przygotowaniu, długo zachowuje świeżość i zawsze się udaje. Jej sekret? Połączenie dwóch mąk – pszennej i ziemniaczanej – oraz dobrze ubitych białek, które sprawiają, że ciasto jest lekkie jak puch. Do tego sok i skórka z cytryny oraz cytrynowy lukier, który nadaje jej wyrazistego, świeżego charakteru.
To ciasto można przygotować na ostatnią chwilę, ale z powodzeniem ozdobi też wielkanocny stół czy rodzinne spotkanie. Jest klasyczne, a jednocześnie pełne życia – tak jak my, Polki, które z prostych składników potrafimy stworzyć coś naprawdę wyjątkowego.
Składniki
Ciasto:
-
4 jajka (rozmiar L)
-
1/2 szklanki cukru (125 ml)
-
3/4 szklanki oleju rzepakowego (ok. 185 ml)
-
1 szklanka mąki pszennej (ok. 150 g)
-
3/4 szklanki mąki ziemniaczanej (ok. 100 g)
-
2 łyżeczki cukru z prawdziwą wanilią
-
1,5 łyżeczki proszku do pieczenia
-
szczypta soli
-
sok z 1 cytryny (ok. 3–4 łyżki)
-
skórka otarta z 1 cytryny
Zamienniki: cukier waniliowy możesz zastąpić ekstraktem waniliowym (1 łyżeczka), olej rzepakowy – olejem słonecznikowym.
Lukier cytrynowy:
-
3/4 szklanki cukru pudru (ok. 100 g)
-
3 łyżki soku z cytryny
Do dekoracji:
-
skórka otarta z cytryny (najlepiej świeżo kandyzowana)
Forma: keksówka 12 x 25 cm lub forma z kominem (średnica ok. 22–24 cm)
Krok po kroku
Krok 1: Przygotowanie składników
Wszystkie składniki powinny być w temperaturze pokojowej – dzięki temu ciasto dobrze się połączy i nie zważy.
Krok 2: Ubijanie białek
Oddziel białka od żółtek. Białka ubij z odrobiną soli na sztywną pianę. Gdy piana zacznie być gęsta, stopniowo dodawaj cukier i cukier waniliowy. Ubijaj, aż masa będzie gładka i lśniąca.
Krok 3: Dodawanie żółtek i oleju
Zmieniamy tryb miksera na wolniejszy. Dodawaj żółtka jedno po drugim, następnie cienką strużką wlewaj olej, cały czas miksując.
Krok 4: Aromaty cytrynowe
Do masy dodaj sok z cytryny i otartą skórkę (wcześniej cytrynę dokładnie umyj i sparz wrzątkiem). Delikatnie wymieszaj szpatułką.
Krok 5: Suche składniki
Przesiej mąkę pszenną, mąkę ziemniaczaną i proszek do pieczenia. Dodaj je do masy jajecznej i delikatnie wymieszaj łyżką lub szpatułką, aż składniki się połączą – nie za długo, by nie zniszczyć struktury piany.
Krok 6: Pieczenie
Formę wysmaruj masłem i wyłóż papierem do pieczenia lub obsyp bułką tartą. Przelej ciasto i wyrównaj. Piecz w 180°C (góra–dół, bez termoobiegu) przez ok. 45 minut. Sprawdź patyczkiem – jeśli wychodzi suchy, ciasto jest gotowe.
Krok 7: Studzenie i lukrowanie
Studź babkę na kratce. Gdy będzie letnia, przygotuj lukier z cukru pudru i soku z cytryny – konsystencja powinna być gęsta, ale płynna. Polej wierzch babki i udekoruj skórką cytrynową.
Dlaczego ten przepis działa
Sekretem tej babki jest połączenie puszystego, lekkiego ciasta z intensywnym smakiem cytryny. Mąka ziemniaczana nadaje babce miękkości i sprężystości, a olej sprawia, że długo pozostaje wilgotna. Ubijane białka gwarantują lekkość, a cytrynowy lukier dodaje wyrazistości. To klasyczne ciasto z twistem, który zawsze robi wrażenie.
Wariacje i wersje
-
Z makiem – dodaj 2 łyżki suchego maku do masy.
-
Bezglutenowa – użyj mieszanki mąk bezglutenowych (np. ryżowej i ziemniaczanej).
-
Z jogurtem – zamiast części oleju dodaj 2 łyżki gęstego jogurtu greckiego.
-
Pomarańczowa – zamień cytrynę na pomarańczę.
-
Z polewą białej czekolady – zamiast lukru polej ciasto białą czekoladą z odrobiną masła.
Wskazówki kulinarne
-
Najlepiej smakuje dzień po upieczeniu – wtedy lukier się stabilizuje, a aromaty się przegryzają.
-
Jeśli chcesz intensywniejszego cytrynowego smaku, dodaj 2 łyżeczki skórki z cytryny.
-
Olej rzepakowy jest neutralny w smaku – nie wpływa na aromat ciasta.
-
Zamiast lukru możesz użyć delikatnej glazury cytrynowej z syropu cukrowego i soku z cytryny.
Sposoby podania
Babka cytrynowa jest uniwersalna:
-
Na śniadanie z filiżanką herbaty.
-
Do kawy z przyjaciółką.
-
Na wielkanocnym stole – z gałązką bazi i rzeżuchą.
-
Jako podwieczorek dla wnuków – dzieci uwielbiają jej miękkość i cytrusowy smak. W moim domu podawana jest na starej ceramicznej paterze mojej mamy – zawsze z kawałkiem świeżo startej skórki na wierzchu.
Praktyczne porady
-
Przechowuj ciasto pod przykryciem w temperaturze pokojowej – zachowa świeżość do 4 dni.
-
Nie otwieraj piekarnika w pierwszych 30 minutach pieczenia – może opaść.
-
Do lukru używaj świeżo wyciśniętego soku – gotowy z butelki nie daje takiego aromatu.
-
Możesz zamrozić babkę – bez lukru, zawiniętą w folię spożywczą.
Czas przygotowania: 20 minut
Czas pieczenia: 45 minut
Całkowity czas: 1 godzina 15 minut
Wartości odżywcze (na porcję)
Rozmiar porcji: 1 kawałek z 12 (ok. 80 g)
-
Kalorie: ok. 240 kcal
-
Białko: 4 g
-
Tłuszcze: 12 g
-
Sód: 60 mg
-
Węglowodany: 27 g
-
Cytryna – źródło witaminy C i świeżości
-
Mąka ziemniaczana – lekkość i lepsze trawienie
-
Olej rzepakowy – zdrowe tłuszcze nienasycone
Najczęstsze błędy
-
Babeczka zbyt sucha – nie piecz dłużej niż potrzeba, sprawdzaj patyczkiem.
-
Zważona masa – wszystkie składniki muszą mieć temperaturę pokojową.
-
Nierówna konsystencja – mieszaj delikatnie, najlepiej szpatułką.
-
Opadnięcie ciasta – nie otwieraj piekarnika zbyt wcześnie.
Podsumowanie
Prosta babka cytrynowa to ciasto, które udaje się zawsze, smakuje każdemu i wpisuje się w polską tradycję. Łączy w sobie domowy klimat, świeżość i uniwersalność. Niezależnie od tego, czy podasz ją w Wielkanoc, czy w zwykły dzień – przyniesie do Twojego domu smak prawdziwego domowego wypieku.
Spróbuj, a przekonasz się, że prostota może być najpiękniejsza. A jeśli masz swoją wersję babki – podziel się nią ze mną!
Najczęściej zadawane pytania (FAQ)
P: Czy mogę użyć oleju kokosowego zamiast rzepakowego?
O: Tak, ale rozpuść go i ostudź – doda lekkiego aromatu.
P: Jak przechowywać babkę?
O: W temperaturze pokojowej, zawiniętą w folię lub pod szklaną kopułą – do 4 dni.
P: Czy można upiec babkę w formie muffinek?
O: Oczywiście! Piecz je ok. 20–25 minut w 180°C.
P: Czy da się zrobić wersję bezglutenową?
O: Tak – użyj mieszanki bezglutenowej i sprawdź, czy proszek do pieczenia też jest bez glutenu.
Print
Babka cytrynowa
- Total Time: 1 godzina 15 minut
Description
Prosta babka cytrynowa to ciasto, które udaje się zawsze, smakuje każdemu i wpisuje się w polską tradycję. Łączy w sobie domowy klimat, świeżość i uniwersalność. Niezależnie od tego, czy podasz ją w Wielkanoc, czy w zwykły dzień – przyniesie do Twojego domu smak prawdziwego domowego wypieku.
Spróbuj, a przekonasz się, że prostota może być najpiękniejsza. A jeśli masz swoją wersję babki – podziel się nią ze mną!
Ingredients
Ciasto:
- 4 jajka (rozmiar L)
- 1/2 szklanki cukru (125 ml)
- 3/4 szklanki oleju rzepakowego (ok. 185 ml)
- 1 szklanka mąki pszennej (ok. 150 g)
- 3/4 szklanki mąki ziemniaczanej (ok. 100 g)
- 2 łyżeczki cukru z prawdziwą wanilią
- 1,5 łyżeczki proszku do pieczenia
- szczypta soli
- sok z 1 cytryny (ok. 3–4 łyżki)
- skórka otarta z 1 cytryny
Zamienniki: cukier waniliowy możesz zastąpić ekstraktem waniliowym (1 łyżeczka), olej rzepakowy – olejem słonecznikowym.
Lukier cytrynowy:
- 3/4 szklanki cukru pudru (ok. 100 g)
- 3 łyżki soku z cytryny
Do dekoracji:
- skórka otarta z cytryny (najlepiej świeżo kandyzowana)
Forma: keksówka 12 x 25 cm lub forma z kominem (średnica ok. 22–24 cm)
Instructions
Wszystkie składniki powinny być w temperaturze pokojowej – dzięki temu ciasto dobrze się połączy i nie zważy.
Oddziel białka od żółtek. Białka ubij z odrobiną soli na sztywną pianę. Gdy piana zacznie być gęsta, stopniowo dodawaj cukier i cukier waniliowy. Ubijaj, aż masa będzie gładka i lśniąca.
Zmieniamy tryb miksera na wolniejszy. Dodawaj żółtka jedno po drugim, następnie cienką strużką wlewaj olej, cały czas miksując.
Do masy dodaj sok z cytryny i otartą skórkę (wcześniej cytrynę dokładnie umyj i sparz wrzątkiem). Delikatnie wymieszaj szpatułką.
Przesiej mąkę pszenną, mąkę ziemniaczaną i proszek do pieczenia. Dodaj je do masy jajecznej i delikatnie wymieszaj łyżką lub szpatułką, aż składniki się połączą – nie za długo, by nie zniszczyć struktury piany.
Formę wysmaruj masłem i wyłóż papierem do pieczenia lub obsyp bułką tartą. Przelej ciasto i wyrównaj. Piecz w 180°C (góra–dół, bez termoobiegu) przez ok. 45 minut. Sprawdź patyczkiem – jeśli wychodzi suchy, ciasto jest gotowe.
Studź babkę na kratce. Gdy będzie letnia, przygotuj lukier z cukru pudru i soku z cytryny – konsystencja powinna być gęsta, ale płynna. Polej wierzch babki i udekoruj skórką cytrynową.
- Prep Time: 20 minut
- Cook Time: 45 minut
Nutrition
- Serving Size: 12
- Calories: 240 kcal
- Sodium: 60 mg
- Protein: 4 g